Het wordt steeds duidelijker dat niet alleen erfelijkheid, maar vooral ook leefstijl een belangrijke rol speelt in ontstaan en verloop van (chronische) aandoeningen.
Denk aan:
- Darmklachten, zoals prikkelbare darmsyndroom, leaky gut, ziekte van crohn en colitis ulcerosa
- Huidaandoeningen, zoals psoriasis, eczeem, acne en vitiligo
- Schildklierproblemen, zoals Hashimoto en Graves
- Vruchtbaarheidsproblemen, zoals PCOS en endometriose
- Overige aandoeningen zoals reuma, ms, allergieën, hooikoorts en diabetes
En dat betekent dat we, door middel van aanpassing in onze leefstijl, ons lichaam beter kunnen begrijpen en klachten en aandoeningen, waar mogelijk, kunnen verminderen/stabiliseren. Een van de dingen die daaraan kunnen bijdragen is je voedingsschema aanpassen op wat je wel en niet goed kan verdragen. Een eliminatiedieet kan daarbij helpen. De afgelopen jaren heb ik verschillende vrouwen geholpen met dit dieet. De meeste ten einde raad en al zoveel geprobeerd, maar met hulp en begeleiding kan dit dieet je helpen je lichaam, de aandoening en je triggers beter te leren kennen. In dit blog ga ik je uitleggen wat het eliminatiedieet (AIP) is en hoe het jou zou kunnen helpen.
AIP dieet
Het Auto-immuunprotocol (AIP)-dieetplan gaat in de eerste plaats om het elimineren van bepaalde voedingsmiddelen die ontstekingen kunnen veroorzaken en deze geleidelijk opnieuw te introduceren zodra de symptomen verbeteren. Het AIP-dieet heeft tot doel ontstekingen, pijn en andere symptomen (mogelijk veroorzaakt door (auto-immuun)ziekten, zoals schildklieraandoeningen, endometriose, pcos, inflammatoire darmziekte, coeliakie, lupus, psoriasis en reumatoïde artritis te verminderen. Veel mensen die het AIP-dieet hebben gevolgd, melden verbeteringen in hoe ze zich voelen, evenals verminderingen van veel voorkomende symptomen, zoals vermoeidheid, hoofdpijn, acne, brainfog, opgeblazen gevoel, opvlammingen en ontstekingen van bv endometriose en darm- of gewrichtspijn. Een gezond immuunsysteem is ontworpen om antilichamen te produceren die vreemde of schadelijke cellen in het lichaam aanvallen. Bij mensen met auto-immuunziekten heeft het immuunsysteem echter de neiging antilichamen te produceren die, in plaats van infecties te bestrijden, gezonde cellen en weefsels aanvallen. Dit kan resulteren in een reeks symptomen, waaronder gewrichtspijn, vermoeidheid, buikpijn, diarree, brainfog en weefsel- en zenuwbeschadiging.
Er wordt aangenomen dat auto-immuunziekten worden veroorzaakt door een verscheidenheid aan factoren, waaronder genetische aanleg, infectie, stress, ontstekingen en medicijngebruik. Ook suggereert enig onderzoek dat schade aan de darmbarrière bij daarvoor gevoelige personen kan leiden tot een verhoogde darmpermeabiliteit (doorlaatbaarheid van de darm), ook bekend als leaky gut ‘lekkende darm’, wat de ontwikkeling van bepaalde auto-immuunziekten kan veroorzaken. Er wordt aangenomen dat bepaalde voedingsmiddelen mogelijk de doorlaatbaarheid van de darmen vergroten, waardoor de kans op een lekkende darm groter wordt. Het AIP-dieet richt zich op het elimineren van deze voedingsmiddelen en het vervangen ervan door gezondheidsbevorderende, voedingsrijke voedingsmiddelen waarvan wordt gedacht dat ze de darmen helpen genezen en uiteindelijk de ontstekingen en symptomen van auto-immuunziekten verminderen. Het verwijdert ook bepaalde ingrediënten zoals gluten, die bij gevoelige personen abnormale immuunreacties kunnen veroorzaken.
Door middel van aanpassing in onze leefstijl kunnen we ons lichaam beter begrijpen en klachten en aandoeningen, waar mogelijk, verminderen/stabiliseren
Zo werkt het
Het AIP-dieet bestaat uit twee hoofdfasen.
- De eliminatiefase
De eerste fase is een eliminatiefase waarbij voedingsmiddelen en bepaalde medicijnen worden verwijderd waarvan wordt aangenomen dat ze darmontstekingen, en een disbalans tussen de goede en slechte bacteriën in de darmen of een immuunreactie veroorzaken. Tijdens deze fase worden voedingsmiddelen zoals granen, peulvruchten, noten, zaden, nachtschadegroenten, eieren en zuivel volledig vermeden. Tabak, alcohol, koffie, oliën, voedseladditieven, geraffineerde en verwerkte suikers en bepaalde medicijnen, zoals niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s) moeten ook worden vermeden. Voorbeelden van NSAID’s zijn ibuprofen, naproxen, diclofenac en hoge doses aspirine.
Wat mag wel: de consumptie van vers, voedzaam voedsel, zoals veel soorten groente en fruit, biologisch en grasgevoerd vlees, gefermenteerd voedsel en bottenbouillon. Ook kokos(yoghurt), avocado(olie), olijfolie en ghee zijn toegestaan. Het benadrukt ook de verbetering van levensstijlfactoren, zoals stress, slaap en fysieke activiteit. De lengte van de eliminatiefase van het dieet varieert, omdat deze doorgaans wordt aangehouden totdat iemand een merkbare vermindering van de symptomen voelt. Gemiddeld houden de meeste mensen deze fase 30 tot 45 dagen aan, maar sommigen merken al binnen de eerste drie weken verbeteringen
2. De herintroductiefase
Zodra er een meetbare verbetering van de symptomen en het algehele welzijn optreedt, kan de herintroductiefase beginnen. Tijdens deze fase worden de vermeden voedingsmiddelen geleidelijk één voor één opnieuw in het dieet geïntroduceerd, op basis van de tolerantie van de persoon. Het doel van deze fase is om te identificeren welke voedingsmiddelen bijdragen aan de symptomen van een persoon en alle voedingsmiddelen die geen symptomen veroorzaken opnieuw te introduceren, terwijl je de voedingsmiddelen die dat wel doen, blijft vermijden. Dit zorgt voor de grootste voedingsvariatie die een persoon kan verdragen. Tijdens deze fase moeten voedingsmiddelen één voor één opnieuw worden geïntroduceerd, waarbij het een periode van 5 dagen duurt voordat een ander voedingsmiddel opnieuw wordt geïntroduceerd. Hierdoor heb je voldoende tijd om op te merken of een van de symptomen opnieuw optreedt voordat je doorgaat met het herintroductieproces.
Voedingsmiddelen die goed worden verdragen, kunnen weer aan het dieet worden toegevoegd, terwijl voedingsmiddelen die symptomen veroorzaken moeten worden vermeden. Houd er rekening mee dat de voedseltolerantie in de loop van de tijd kan veranderen. Daarom wil je misschien af en toe de herintroductietest herhalen voor voedingsmiddelen die aanvankelijk niet door de test kwamen.
Resultaten AIP-dieet
Hoewel het onderzoek naar het AIP-dieet beperkt is, zijn er aanwijzingen dat het de ontstekingen en symptomen van (auto-immuun)ziekten en aandoeningen kan verminderen.
Wat heeft een leaky gut/lekkende darm hiermee te maken?
Als je te maken hebt met een auto-immuunziekten of bepaalde klachten ervaart, dan kan het zijn dat je ook te maken hebt met een lekkende darm, en er wordt gedacht dat er mogelijk een verband bestaat tussen de ontsteking die je ervaart en de doorlaatbaarheid van de darmen. Een gezonde darm heeft doorgaans een lage permeabiliteit (doorlaatbaarheid). Hierdoor kan het als een goede barrière fungeren en voorkomen dat voedsel- en afvalresten in de bloedbaan lekken. Een zeer doorlaatbare of lekkende darm zorgt er echter voor dat vreemde deeltjes in de bloedbaan terechtkomen, wat op zijn beurt mogelijk ontstekingen veroorzaakt. Tegelijkertijd zijn er steeds meer aanwijzingen dat de voeding dat je eet de immuniteit en het functioneren van je darmen kan beïnvloeden en in sommige gevallen mogelijk zelfs de mate van ontsteking die je ervaart kan veroorzaken, dan wel kan verminderen. Het aip dieet zou dus mogelijk van positieve invloed zijn op een leaky gut.
Mogelijke nadelen
Het AIP-dieet wordt beschouwd als een eliminatiedieet, waardoor het voor sommigen zeer restrictief en mogelijk moeilijk te volgen is, vooral in de eliminatiefase. Dit kan lang niet bij iedereen, want dit dieet vraagt ontzettend veel van je. Je weet alleen wat het voor je doet als je er écht voor gaat. Niet half, niet smokkelen, want dan heb je er niets aan. De eliminatiefase van dit dieet kan het voor mensen ook moeilijk maken om te eten in sociale situaties, zoals in een restaurant of bij andere thuis, wat het moeilijker maakt om ergens naar toe te gaan.
Het AIP-dieet is ontworpen om ontstekingen, pijn of andere symptomen te helpen verminderen. Het is niet bedoeld om te genezen, maar om meer te leren over je lichaam en welke triggers jouw symptomen kunnen verergeren of in stand kunnen houden. Het AIP-dieet is bedoeld om je hierbij te helpen door je te helpen identificeren welke voedingsmiddelen jouw specifieke symptomen kunnen veroorzaken.
Veel Gestelde Vragen
Waaruit bestaat een AIP-dieet?
Het AIP-dieet is bedoeld om ontstekingen te helpen beheersen door middel van een eliminatiedieet. Het houdt in dat voedingsmiddelen uit het dieet worden verwijderd en vervolgens geleidelijk worden vervangen, terwijl de reactie van je lichaam in de gaten wordt gehouden en wordt beoordeeld. Tijdens de eliminatiefase mag je vers fruit, (bepaalde soorten) groenten, kokos, bottenbouillon, en (het liefst biologisch en grasgevoerd vlees.
Welke voedingsmiddelen moet je vermijden tijdens een AIP-dieet?
Een AIP-dieet vermijdt alle bewerkte voedingsmiddelen, alcohol, additieven, geraffineerde suikers, koffie, thee, oliën en bepaalde medicijnen. In de eliminatiefase zal je ook voedingsmiddelen zoals granen, peulvruchten, zuivelproducten, eieren en nachtschadegroenten vermijden, maar deze later mogelijk opnieuw introduceren.
Hoe lang kun je een AIP-dieet volgen?
Nadat je de eliminatie- en herintroductiefase hebt doorlopen, kan je voor onbepaalde tijd het AIP-dieet blijven volgen. Op dit punt wordt het vergelijkbaar met het paleodieet. Er zullen geen ingrediënten opnieuw geïntroduceerd worden die waarschijnlijk symptomen veroorzaken, zoals geraffineerde suikers.
Begeleiding
Omdat het zo’n specifiek dieet is kan het helpen om hier begeleiding bij te krijgen. Hier vind je daar meer informatie over ♡
